Het verraad van Anne Frank

Films Over Anne Frank

Pas in 2021 is er een Nederlandse film gemaakt over Anne Frank en dat is toch op zijn zachtst gezegd merkwaardig. Anne Frank en de zeven andere onderduikers maken een dermate groot deel uit van onze geschiedenis dat een document in de vorm van een waarheidsgetrouwe film toch wel op zijn plaats is. En in dat 'waarheidsgetrouw' zit een tweede bron van verbazing.



De film is te zien op Netflix en scoorde een 6,2 op IMDB.

Of door knullig onderzoek, of door een ontoereikend budget of door voortschrijdend inzicht kunnen veel films die over Anne Frank zijn gemaakt gecategoriseerd worden onder het hoofdstuk 'onvolledig', om het gebruik van krachttermen maar te vermijden.
Het onderwerp leent zich goed voor een film of documentaire maar niet zelden was het de producent er vooral om te doen mooie sier te maken met het onderwerp en er dus alleen op uit geld te verdienen met de naamsbekendheid van de hoofdpersoon.

The Diary of Anne Frank (1959)

Deze drie uur durende film kwam uit in 1959 en werd opgenomen in Amsterdam en is zeker niet de slechtste in dit genre. Maar we zijn nu meer dan vijfitg jaar verder en er is veel meer bekend over Anne en de zeven andere onderduikers. Research heeft als het ware de betekenis van deze rolprent achterhaald.
De film is bovendien gebaseerd op een toneelstuk dat reeds in 1953 werd opgevoerd. Otto Frank was meerdere keren uitgenodigd het theaterstuk te komen bekijken maar kon dat nooit opbrengen. Bij de opnames van de film was hij wel aanwezig en kreeg tranen in zijn ogen, aldus een van de acteurs later.
Nu zouden we zeggen dat dit een ronduit matige film is.

Het dagboek van Anne Frank (1985)

Jeroen Krabbé regisseerde deze film en speelt er de hoofdrol in als Otto Frank, de rol van Anne wordt gespeeld door Jip Wijngaarden. Het is de verfilming voor tevelisie van de toneelbewerking van het Dagboek van Anne Frank.

Laatste Zeven Maanden van Anne Frank (1988)

Een Nederlandse documentaire van Willy Lindwer die een beeld probeert te schetsen van de periode dat Anne in achtereenvolgens Westerbork, Auschwitz en Bergen-Belsen zat. Overlevenden vertellen over de laatste maanden van Anne en haar zuster.

The Attic: The Hiding of Anne Frank (1988)

Aan deze film werkte Miep Gies mee en is alleen daarom al de moeite van het vermelden waard.

Anne Frank Remembered (1995)

Deze Amerikaans-Engelse-Nederlandse documentaire vertelt aan de hand van beelden het verhaal van het Joodse meisje dat zo graag schijfster wilde worden maar doordat zij Joods was de oorlog niet overleefde. Erg aangrijpend en dus geen nagespeelde film maar een vertelt verhaal.

Anne no Nikki (1995)

Deze Japanse animatiefilm voegt feitelijk niets toe aan de reeds bestaande films en documentaires maar ik vermeld hem omdat het een totaal andere manier van presenteren is.

Herinneringen aan Anne Frank (1998)

Eem documentaire van Wouter van der Sluys in opdracht van de Anne Frank Stichting. Dwalend door het achterhuis, dat voor de gelegenheid werd heringericht, komen bij Miep Gies de herinneringen aan Anne Frank opnieuw tot leven.

Het korte leven van Anne Frank (2001)

Dat er geen Nederlandse film bestaat klopt eigenlijk maar ten dele want in 2001 maakte Gerrit Netten in opdracht van het Anne Frank Huis deze slechts 28 minuten durende documentaire.

Anne Frank: The Whole Story (2001)

Van recentere datum is deze film die niet in Amsterdam maar in Praag is opgenomen. Velen vinden dit een van de beste films over Anne Frank maar dat zal waarschijnlijk komen omdat alle andere producties meer onder de maat zijn.

Classmates of Anne Frank (2008)

Eyal Boers is Israeliër en maakte een film van een uur over Theo die met Anne in de klas heeft gezeten, hij gaat op zoek naar andere klasgenoten om meer te weten te komen over Amsterdam, de stad waar hij, net als Anne, ondergedoken heeft gezeten.

Mi ricordo Anna Frank, Memories of Anne Frank (2009)

Een Hongaars-Italiaanse film die gebaseerd is op het leven van een van de beste vriendinnen van Anne Frank, Hanneli (Hannah) Goslar. Nadat Anne is getransporteerd naar Bergen-Belsen hoort Hannah ineens Anne achter een hek. In tegenstelling tot Anne overleeft Hannah het kamp wel.

The Diary of Anne Frank (2009)

Dit was eigenlijk een Engelse serie van de BBC waarvan een film is gemaakt, de een zegt dat het erg waarsheidsgetrouw is en de ander ziet teveel overeenkomsten met eerdere verfilmingen/ documentaires.

Otto Frank, father of Anne (2010)

Documentaire over Otto Frank ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van het Anne Frank Huis. Veel authentiek materiaal, ook komt zijn stiefdochter aan het woord die de oorlog dus wel overleefde.

Nieuwe film over Anne Frank (2015)

Er zijn veel meer pogingen gedaan om geloofwaardige films en documentaires te maken over Anne Frank en de andere onderduikers. Veel is voor televisie geproduceerd. In verreweg de meeste gevallen beperkt men zich tot Anne Frank en de oorlogsjaren, het zou echter verrassend zijn om meer te zien over de Duitse periode en met name het Merwedeplein waar alle acht onderduikers woonden maar waar Otto Frank ook zijn latere tweede vrouw leerde kennen.
Anne en Eva werden stiefzusjes toen Otto in 1953 hertrouwde, in 1940 waren de beide meisjes 'slechts' vriendinnen en konden toen niet weten dat ze later familie van elkaar zouden worden.

Maar ook de periode in Bergen-Belsen is nog lang niet helder, de zusjes Jannie en Lientje Brilleslijper vertellen na de oorlog aan Otto Frank dat Anne en Margot niet meer leven maar Lientje maakt er meer van dan Jannie. Hannah kon Anne niet zien en zegt dat ze tot een week voor de dood van Anne contact met haar had via een hek.
De periode voordat Anne werd geboren en nadat Otto Frank hertrouwde en volgens sommigen werd afgeperst is voer voor nieuwsgierigen want lang niet alles is gezegd wat er nog te vertellen valt.

Over wie Anne Frank verraden heeft kun je op zich al een boek schijven. De nieuwe film die nu wordt gemaakt is er dus een van Nederlandse makelij en gaat, zo zegt men, wat feitelijke onjuistheden rechtzetten. De Anne Frank Stichting werkt eraan mee dus dat klinkt erg hoopvol.
In maart 2015 is het zeventig jaar geleden dat Anne Frank om het leven kwam, rond die datum moet de film klaar zijn. Paul Ruven is de producent.

Film met Anne Frank in de hoofdrol

De enige bewegende beelden die bewaard zijn gebleven van Anne Frank zie je hieronder.

---