Het verraad van Anne Frank

De Familie Frank

Aan de hand van data is het eenvoudig om in beeld te brengen wat wanneer gebeurde. Voor een tijdlijn over de Tweede Wereldoorlog vindt je onderaan deze pagina links naar De Dokwerker.
Het lijkt wat lang maar het geeft een goed beeld van opeenvolgende gebeurtenissen die met elkaar te maken hebben. Bijvoorbeeld dat Otto Frank zijn latere tweede vrouw al kende voordat de oorlog uitbrak.

---

1889
31 maart
Hermann van Pels wordt geboren in Gehrde bij Osnabrück, hij is half Nederlands.
(een van de acht onderduikers)

---

1889
20 april
Adolf Hitler wordt geboren.

---

1889
30 april
Fritz Pfeffer wordt geboren in Giessen.
(een van de acht onderduikers)

---

1889
12 mei
Otto Frank wordt geboren in Frankfurt am Main.
(een van de acht onderduikers en vader van Anne)

---

1900
16 januari
Edith Holländer wordt geboren in Aken.
(een van de acht onderduikers en moeder van Anne)

---

1900
29 september
Auguste Röttgen wordt geboren in Buer bij Osnabrück.
(een van de acht onderduikers)

---

1909
17 september
De vader van Otto Frank sterft, Otto moet halsoverkop naar Oostenrijk terug om zijn moeder bij te staan de nagelaten bank te runnen.

---

1914
Een oom van Edith sneuvelt in dienst van het Duitse leger.

---

1915
Eerste wereldoorlog
Otto wordt opgeroepen voor militaire dienst en maakt diverse promoties, onder andere tot luitenant.
(ook ontvangt hij diverse onderscheidingen, een naar verluidt pas tijdens de Tweede Wereldoorlog)

---

1923
Hoewel wellicht niet veel ter zake doende is het toch opmerkelijk dat Otto Frank reeds in 1923 een bedrijf in Amsterdam had dat enkele jaren later failliet ging. Otto was door de erfenis van zijn vader een bemiddeld man.

---

1925
12 mei
De Duitse Joden Otto Frank en Edith Holländer trouwen in Aken, zij wonen in Frankfurt am Main.

---

1926
16 februari
Hun eerste dochter wordt geboren, zij noemen haar Margot.
(een van de acht onderduikers)

---

1926
8 november
Peter van Pels wordt in Osnabrück geboren.
(een van de acht onderduikers)

---

1929
12 juni
Het tweede kind van Edith en Otto wordt geboren, ze heet Anne. Het gezin Frank woont dan aan de Marbachweg 307, Frankfurt
(een van de acht onderduikers)

---

1931
maart, dag mij niet bekend
Het gezin verhuisd binnen Frankfurt naar de Ganghoferstraße 24

---

1933
1 juni
Otto en Edith zien de Jodenhaat in Duitsland toenemen en besluiten naar Nederland te gaan. Otto reist vooruit om dingen te regelen. De kinderen kunnen dan dus nog niet mee, die gaan samen met hun moeder bij hun oma in Aken logeren.
(deze oma is de moeder van Edith)

---

1933
15 september
Otto Frank begint het bedrijf Opekta.

---

1933
5 december
Edith en Margot gaan naar Amsterdam, Anne blijft nog even bij haar oma in Aken.

---

1934
16 februari
Anne gaat naar Amsterdam.

---

1937
26 juni
De familie Van Pels ontvlucht Duitsland en betrekt een woning vlakbij de familie Frank in Zuid.

---

1938
mei
De familie Geiringer (Erich Geiringer en Elfriede Markovits en hun twee kinderen Heinz en Eva) vlucht naar België. Na de oorlog trouwt Elfriede Geiringer met Otto Frank.

---

1939
maart
Oma Holländer uit Aken moet Duitsland verlaten, zij is bovendien ziek en trekt in bij haar dochter en schoonzoon in Amsterdam.

---

1940
februari
Erich en zoon Heinz wonen al in Amsterdam, zijn vrouw Elfriede en dochter Eva kunnen eindelijk ook overkomen. Zij wonen tegenover de familie Frank. Na de oorlog trouwen Elfriede en Otto.

---

1940
1 december
Het is inmiddels oorlog maar Otto Frank heeft daar nog betrekkelijk weinig last van. Zijn bedrijf gaat goed, hij verhuist het naar de Prinsengracht, nummer 263.

---

1941
8 mei
Opekta, het bedrijf van Otto wordt omgedoopt in Handelsvereniging Gies & Co., Joden mogen geen bedrijven meer leiden.

---

1941
na de zomervakantie
De anti-Joodse maatregelen van de Duitsers hebben een grote impact op de bewegingsvrijheid van de Joden, tijdens de zomer krijgen Joodse ouders te horen dat hun kind niet meer terug naar school kan, zij zullen allen naar een Joodse school moeten. Anne en Margot dus ook.

---

1942
29 januari
De oma van Margot en Anne overlijdt.

---

1942
12 juni
Anne is jarig, zij wordt 13 jaar en krijgt onder andere een dagboek. Ze begint er vrijwel direct in te schrijven.
(later schrijft zij ook op velletjes, in een kasboek en in nog twee dagboeken waarvan er een nooit wordt teruggevonden)

---

1942
5 juli
Margot ontvangt een aangetekend schrijven waarin zij wordt opgeroepen om in een Duits werkkamp te gaan werken.

---

1942
6 juli
De familie Frank pakt al het noodzakelijke op en duikt onder in het achterhuis aan de Prinsengracht 263, een voormalig koopmanshuis dat in 1635 werd gebouwd.

---

1942
13 juli
De familie Van Pels, bestaande uit vader Hermann, moeder Auguste en zoon Peter, duikt onder in het achterhuis.

---

1942
16 november
De Duits-Joodse tandarts Fritz Pfeffer duikt onder in het achterhuis, hij is de achtste onderduiker.

---

1944
4 augustus
Verraad, de Duitsers vallen het achterhuis binnen en alle onderduikers worden opgepakt en opgesloten in de gevangenis aan de Weteringschans.

---

1944
8 augustus
Iedereen gaat met de tram van de Hollandsche Schouwburg naar het Centraal Station en vandaar dezelfde dag nog met de trein naar doorvoerkamp Westerbork in Oost-Nederland.

---

1944
3 september
Een maand na het verraad moet iedereen naar Auschwitz.

---

1944
6 september
Hermann van Pels wordt vergast.

---

1944
1 oktober
Anne en Margot worden van hun ouders gescheiden, de zusjes gaan naar Bergen-Belsen.

---

1944
20 december
Tandarts Fritz Pfeffer sterft in kamp Neuengamme.

---

1945
6 januari
Edith Frank overlijdt in Auschwitz.
(mannen en vrouwen verblijven in Auschwitz in gescheiden barakken)

---

1945
18 januari
De Duitsers zien het einde van de oorlog naderen en ontruimen Auschwitz, Peter van Pels wordt naar Mauthausen in Oostenrijk gestuurd.

---

1945
27 januari
De Russen arriveren bij Auschwitz waar de Duitsers al weg zijn, onder andere treffen zij Otto Frank en Elfriede Geiringer aan.
(Otto en Elfriede trouwen in 1953)

---

1945
begin maart
Margot overlijdt, Anne de volgende dag. Een andere lezing zegt dat er meerdere dagen tussen hun overlijden zit.
(de exacte data zijn niet bekend, mede dus omdat er meerdere lezingen zijn van overlevenden)

---

1945
9 april
Auguste van Pels sterft in kamp Theresienstadt
(de lezingen over plaats en tijdstip lopen uiteen)

---

1945
5 mei
Peter sterft in concentratiekamp Mauthausen, drie dagen later wordt dit kamp ontzet.

---

1945
3 juni
Otto Frank keert terug in Amsterdam maar is alles kwijt, hij trekt in bij Jan en Miep Gies. Hij gaat op zoek naar zijn dochters.

---

1945
18 juli
Otto Frank hoort van twee overlevenden uit Bergen-Belsen dat Anne en Margot niet meer in leven zijn.

---

1945
18 juli
Miep Gies geeft de ontroostbare Otto Frank de papieren die zij zamen met Bep Voskuijl had gevonden toen de onderduikers door de Duitsers uit het achterhuis waren gehaald.

---

1947
26 juni
Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank komt uit.
(de titel was door Anne bepaald in haar dagboek)

---

1952
september
Otto Frank verhuist naar Bazel in Zwitserland

---

1953
10 november
Otto trouwt met Elfriede Geiringer in Amsterdam, maar gaan direct in Bazel wonen, ook zij overleefde Auschwitz en woonde tegenover de familie Frank voor de oorlog.
Samen hadden zij geen kinderen, Elfriede verloor een zoon uit een eerder huwelijk in de oorlog, Eva, haar dochter, woont nog steeds in Londen.

---

1960
3 mei
Prinsengracht 263 wordt een museum, de naam is 'Anne Frank Huis'.
(Otto verricht de opening)

---

1980
19 augustus
Otto Frank overlijdt te Bazel, Zwitserland.

---

1998
2 oktober
Elfriede Geiringer, de tweede vrouw van Otto Frank, overlijdt in Londen waar zij bij haar dochter Eva was gaan wonen na de dood van Otto.

---

2004
15 november
Anne Frank werd door het Nederlandse volk net niet gekozen tot grootste Nederlander aller tijden, zij eindigde op de achtste plaats. Dat Anne Frank formeel geen Nederlandse was maar statenloos op het moment dat zij overleed en Duitse toen zij in Nederland woonde maakte volgens de programmamakers niet uit.

---